CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, bu yıl asgari ücrete iki defa zam yapılmasına ve diğer ücretlere gelen zamlara rağmen vergi dilimleri oranlarında yeniden düzenlemeye gidilmemesi sebebiyle çalışanların daha erken vergi dilimine girdiğini belirtti.
Ağbaba “Ücretler sadece enflasyon karşısında değil vergi dilimleri karşısında da erimeye devam ediyor. İlk vergi dilimi asgari ücretin 4,95 katına gerilemiş durumda. Vergi dilimleri yeniden düzenlenmelidir” dedi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Ağbaba’nın açıklamaları şöyle:
Yıllık brüt asgari ücret ile üçüncü dilim vergi dilimi tutarı arasındaki fark 1150 TL
Yılın ilk 6 ayı için belirlenen brüt 5004 TL asgari ücret ilk 6 ay için toplamda 30.024 TL’ye denk gelirken, temmuz ayında 6471 TL olarak belirlenen brüt asgari ücret yılın geri kalan 6 ayı için toplamda 38.826 TL’ye denk gelmektedir. Bu durumda bu yıl için yıllık brüt asgari ücret 68.850 TL’ye denk gelmektedir.
2022 yılı için belirlenen vergi dilimine göre üçüncü dilim yüzde 27’lik vergi kesintisi 70.000 TL’den başlamaktadır. Bu durumda yıllık brüt asgari ücret ile üçüncü dilim vergi dilimi tutarı arasında sadece 1150 TL’lik bir fark oluşmuş oluyor. Bu durumdan kaynaklı olarak yeni bir sorun alanı doğmuş oluyor. Asgari ücretin hemen üzerinden maaş alan bir çalışan hemen yüzde 27’lik vergi dilimine girmiş oluyor. Ayrıca asgari ücret üzerinden ücret alan bir çalışan fazla mesai, ikramiye vs. gibi yan ödemeler aldığı takdirde hemen yüzde 27’lik vergi dilimine girmiş oluyor. Yani bir başka deyişle asgari ücretli her ne kadar gelir vergisi dışında tutulmuş olsa da alacağı yan ödemeler ile esasen vergi dilimine girmiş oluyor ve ücretinden kesinti meydana geliyor.
Vergi oranları fiilen yok hükmünde
İlk iki dilim ve vergi oranları fiilen yok hükmünde çünkü vergi dilimleri arasındaki eşik değerleri çok düşük tutulmuştur. Asgari ücretin neredeyse yarısı kadar geliri olan bile ilk dilimden değil, ikinci dilimden, doğrudan %20 oranından vergilendiriliyor.
Bir başka deyişle vergi dilimleri arasındaki eşik değer oranı daraldıkça, asgari ücretliler (ek ödeme aldıklarında) ve asgari ücretin hemen üzerinde ücret alanlar daha erken ve daha yüksek vergi dilimine girerek, gelir kaybına uğruyor.
İlk vergi dilimi asgari ücretin 4,95 katına gerilemiş durumda
Asgari ücret ile vergi dilimleri arasındaki makas daraldıkça çalışanlar daha erken ve daha yüksek vergi dilimlerine girmiş oluyor. Vergi dilimlerine uygulanan tarifesinin sınırlı tutulması düşük ücretlilerden daha fazla vergi alınmasının yolunu açmış oluyor. 2002 ve 2003 yıllarında ilk vergi dilimi tarifesi asgari ücretin 15-16 katı idi. AKP iktidarında vergi dilimi tarifeleri asgari ücret ve milli gelir artışından daha az artırıldı. Böylece 2022 yılında (temmuz ayı 6471 TL brüt asgari ücret) ilk vergi dilimi asgari ücretin 4,95 katına gerilemiş durumda. Gelir vergisi dilimleri yeniden güncellenmez ise ücret artışının önemli bir kısmı asgari ücrette dahil olmak üzere vergiye gidecektir.