Ticaret Bakanlığı, çok sayıda tüketici mağduriyetinin yaşanabildiği “efsane cuma indirimleri” gibi özel adlarla yapılan indirimleri mercek altına aldı. Bakanlık, vatandaşları da indirimlerin "yanıltıcı" olabileceği konusunda uyardı.
Ticaret Bakanlığı, "efsane cuma indirimleri", "şahane cuma indirimleri" gibi isimlerle birçok ürün yelpazesinde çeşitli oranlarda yapılan indirimlere karşı tüketicileri uyararak bu indirimlerin yanıltıcı olabileceğine dikkat çekti. Bakanlık bünyesinde faaliyet gösteren Reklam Kurulu tarafından ayrıca özel indirim günlerine ilişkin olarak resen incelemeler başlatıldığı da belirtildi.
"KÖTÜ NİYETLİ SATICILARIN TUZAĞINA DÜŞMEYİN"
Bakanlığın konu ile ilgili incelemesi şöyle:
"Bilindiği üzere yılın belirli dönemlerinde özellikle de kasım ayında "Efsane Cuma İndirimleri', "Şahane Cuma İndirimleri', "Süper Cuma İndirimleri" gibi isimlerle birçok ürün yelpazesinde çeşitli oranlarda indirimler yapılmaktadır. İçinde bulunulan Covid-19 salgınının da etkisiyle tüketicilerin kolay olması, zaman ve mekân sınırlaması bulunmaksızın çok çeşitli sayı ile türde ve daha düşük fiyattan ürüne ulaşabilme imkânı sunması nedeniyle ‘online mesafeli alışverişleri’ tercih ettiği gözlemlenmektedir. Ancak online alışverişlerin özellikle belirli özel günlerde yanıltıcı indirimler, yoğunluk sebebiyle lojistik süreçlerde aksama, kötü niyetli satıcılarca ayıplı mal gönderimi veya bedelin tahsil edilip hiç mal göndermeme, cayma hakkını kullandırmama gibi birçok mağduriyete de yol açabildiği görülmektedir."
TÜKETİCİLER NELERE DİKKAT ETMELİ?
Tüketicilerin mağdur olmamak, satıcı veya sağlayıcıların da idari müeyyide ile karşılaşmamaları için taraf olacakları mesafeli sözleşmelere ilişkin konulara da bakanlık açıklamasında dikkat çekildi. Açıklama, şöyle:
“- Alışveriş öncesi tüketiciler ihtiyaçlarını karşılayacak mal veya hizmeti tam ve doğru olarak belirlemeli ve bütçeleri ile harcamaları arasındaki dengeyi gözetmeliler
- Satıcı veya sağlayıcı hakkında iletişim bilgisi, vergi kimlik numarası, MERSİS ve ETBİS kaydı ve gerekirse şikâyet platformları ile satıcı/sağlayıcı müşteri hizmetleri gibi yerlerden gerekli sorgulamanın yapılmalı. Satışa sunulan ürün fiyatının özellikle standart nitelikteki ürünler için diğer satıcı veya sağlayıcılardaki fiyatları ile karşılaştırılmalı
- Satıcının internet sitesinin güvenliği ile alışverişe ilişkin güvenli ödeme yöntemleri olan SSL sertifikası, 3D security veya sanal kartla ödeme gibi seçeneklerin olup olmadığının kontrol edilmeli
- Sosyal medya kanalları aracılığıyla yönlendirilen internet sitelerine ilişkin olarak satıcı veya sağlayıcının internet sitesine ilişkin yönlendirmenin yapıldığının adres çubuğundan kontrol edilmeli
- Ödeme işlemi öncesi mevzuatta yer alan ve satıcı/sağlayıcı unvanı, açık adresi, ayrıntılı diğer iletişim bilgileri, mal veya hizmetin ödenecek toplam tutarı, cayma hakkına ilişkin ayrıntılar ve hak arama yollarını içeren ön bilgilerin verilip verilmediğinin kontrol edilmeli
- Özel günlerde çok yüksek oranlarda yapıldığı iddia edilen indirimlerin doğruluğuna ilişkin olarak diğer satıcı veya sağlayıcılarda aynı ürünün fiyatına ilişkin araştırma yapılmalı,
SATICILARIN DİKKAT ETMESİ GEREKENLER
-Tüketiciler ile mesafeli sözleşme akdedilmeden önce tüketici mevzuatında yer alan yasal yükümlülüklerin karşılanması için ön bilgilendirmenin yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığı ile tüketiciye iletilmeli. Mevzuatta belirlenmiş olan teslim veya ifa, cayma hakkının kullanımı ve bedel iadesine ilişkin yasal sürelere uyulmalı
-Cayma hakkının kullanımı durumunda 14 gün içerisinde herhangi bir masraf veya yükümlülük getirmeksizin tüketiciye bedel iadesinin tek seferde yapılmalı
-Mesafeli satışa konu edilen mal veya hizmetlere ilişkin olarak ödemesi alınan siparişlerin stokta bulunmama, tedarik edilememe gibi gerekçelerle iptal edilerek tüketici mağduriyetine neden olunmaması için stok ve ürün tedariki aşamalarına dikkat edilmesi önemli
İNDİRİMLİ SATIŞLARLA İLGİLİ AÇIKLAMA NET OLMALI
-İndirimli satışların başlangıç ve bitiş tarihleri ile indirimli olarak satışa sunulan mal veya hizmetin miktarı sınırlı ise bu miktarın açık ve anlaşılır bir biçimde belirtilmeli
-İndirimli satış reklamlarında, indirimli satışa konu edilecek mal veya hizmete ilişkin bilginin yapılan indirim ile beraber anlam karışıklığına yol açmadan diğer bir ifade ile tüketicileri yanıltmadan ya da gerçekte olduğundan daha fazla indirim uygulanıyormuş izlenimi oluşturmayacak şekilde sunulmalı
-Yapılan indirimin miktarı veya oranı hesaplanırken, indirimli fiyattan bir önceki fiyatın esas alınmalı. Satıcı sağlayıcı ya da reklam verenin yapılan indirimin ispatından sorumlu olduğu, indirimli fiyatın uygulanmasına ilişkin süre ve stok sınırı varsa bunun internet sitesi ve reklamlarda açıkça belirtilmesi gerekir.”
"AYKIRILIKLARA İDARİ YAPTIRIMLAR UYGULANACAK"
Ticaret Bakanlığı açıklamasında, “Bu kapsamda Bakanlığımızca söz konusu hususlara ilişkin aykırılıkların tespiti halinde gerekli idari yaptırımlar uygulanacaktır. Bakanlığımız bünyesinde faaliyet gösteren Reklam Kurulu tarafından ayrıca özel indirim günlerine ilişkin olarak re’sen incelemeler başlatılmıştır. Mesafeli sözleşmelere ilişkin olarak hak kaybına uğrayan tüketicilerimizin uyuşmazlıklarının çözümü için parasal sınırları da dikkate alınarak Tüketici Hakem Heyetleri ya da Tüketici Mahkemelerine başvurmaları gerekmektedir” denildi.