25 yıldır faaliyet gösteren Taksim Atatürk Kitaplığı'ndaki restorasyon atölyesi, tarihi belge ve kitapları geleceğe taşıyor. Yıpranmış, onarıma ihtiyacı bulunan tarihi belge, kitap, kartpostal, harita ve fotoğraflar ekiplerin çalışmaları sonucu restore edilerek yeniden hayat buluyor. 2015 yılından bu yana restore edilen eserlerin dijital ortama aktarılması sağlanıyor. Bugüne kadar 6 milyon sayfa görüntü dijital ortamda paylaşıldı. Ekipler atölyede titiz bir çalışma yürütürken, restorasyon işlemi sayesinde eserlerin geleceğe taşınması amaçlanıyor.
"ÖNCELİKLİ OLARAK ÇOK AĞIR HASARLI OLAN BELGELERİN ONARIMINI YAPIYORUZ"
Atatürk Kitaplığı Restorasyon Atölyesi Koordinatörü Nergis Ulu, "Atatürk Kitaplığı bünyesinde kağıt restorasyon atölyesi 25 yıldan beri faaliyet veriyor. Her türlü kağıt eserin burada onarımını yapıyoruz. Tabii ki, kendi koleksiyonumuzu restore ediyoruz. Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü'ndeki tüm kağıt eserleri onarıyoruz. Öncelikli olarak çok ağır hasarlı olan yani artık ölmek üzere olan belgelerin onarımını yapıyoruz. Onun dışında da herhangi bir projede kullanılacaksa özellikle dijitalleştirmede veya bir sergide kullanılacaksa, ya da bazı durumlarda okuyucu talebine göre de onarımı öne alabiliyoruz" şeklinde konuştu.
"ÖNCELİKLİ OLARAK TEMİZLEME İŞLEMİNİ YAPIYORUZ"
Restorasyon işlemi sırasında öncelikle temizlik yapıldığını ifade eden Nergis Ulu, birkaç metotla restore işleminin yapıldığını belirterek şunları söyledi:
"Öncelikli olarak temizleme işlemini yapıyoruz. Bunu kuru, ıslak metot ya da kullandığımız bir makinemiz var onunla yapıyoruz. Daha sonra üzerinde herhangi bir yabancı madde varsa onları temizliyoruz. Ondan sonra her kâğıdın ve hastalığın tedavisi farklı oluyor. Asidi olan varsa asidini indirgiyoruz. Herhangi biyolojik tahribatı varsa onları dezenfekte ediyoruz. Sonra da esas onarım işlemine geçiyoruz. Onarım işleminde de bazen yırtıklar, eksik parçalar olabiliyor. Yırtıkları öncelikle yapıştırıp daha sonra da eksik parçalarının yerine Japon kâğıdıyla tümleme yapıyoruz. Bazen harita gibi belgelerde arkadan tamamen Japon kâğıdıyla tümleme yapıyoruz. Bazı durumlarda yine dediğim gibi kâğıdın niteliğine göre iki taraflı önlü ve arkalı kaplama yapıyoruz. Çok değişik metotlar var."
RESTORE EDİLEN ESERLER İNTERNETTE OKUYUCUYA ULAŞIYOR
Restore edilen eserler 2015 yılından bu yana dijital ortama aktarılarak okuyucuya ulaşıyor. Dört yılda internette paylaşılan bu eserlerin 3 milyonu kullanıcılar tarafından bilgisayar, telefon veya tabletlere indirildi. Atölye Koordinatörü Nergis Ulu, "Eserler bazen dijitalleştirmeden önce bize geliyor. Bazen dijitalleştirildikten sonra bize geliyor. Eğer dijitalleştirmeden önce bize gelmişse dijital arşive de taranıyor, işleniyor ve daha sonra depoya kaldırılıyor. Dijitalleştirmeden sonra bize gelmişse direkt olarak depoda muhafaza ediyoruz. Atatürk Kitaplığı katalog tarama şeklinde internette arama yapıldığında bu eserlere ulaşılabiliyor. İnternette yaklaşık 6 milyon görüntümüz var" ifadelerini kullandı.
RESTORE EDİLEN EN ESKİ ESER ORHAN GAZİ DÖNEMİNE AİT "MEKECE VAKFİYESİ"
Atatürk Kitaplığı Restorasyon Atölyesi'nde Orhan Gazi Dönemi'ne ait 1324 tarihli "Mekece Vakfiyesi" de restore edildi. Bu tarihi eser atölyede restore edilen en eski belge olarak kayıtlara geçti. Eserde yapılan işlemleri anlatan Nergis Ulu, "Çok uzun yıllar önce restorasyondan geçmişti fakat geçen sene dijitalleştirme yapıldığı için tekrar onarıma aldık. Tekrar bir temizlik yaptık. Ufak tefek hasarları vardı onları tekrar gözden geçirdik. Şu an dijital arşivde taranmış şekilde bulunuyor" şeklinde konuştu.
Kaynak: DHA