Almanya'daki Nazi zulmünden kaçıp Kadıköy Moda'ya gelerek Türkiye'de çalışmalarını yürüten Alman bilim insanlarının öyküsünün yer aldığı "Moda'nın Mülteci Alman Profesörleri" kitabı, Kadıköy Belediyesi Kültür Yayınları'nda çıktı.
Yazar Hakkı Bilen'in kaleme aldığı kitap, Almanya'da Adolf Hitler liderliğindeki Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin üniversite ve sanat kurumlarına baskı kurmasıyla birlikte görevden alınan bilim insanlarının Türkiye'ye göçünü anlatıyor.
1500'Ü AŞKIN AKADEMİSYEN TÜRKİYE'YE GELDİ
Kitapta yer alan bilgilere göre, Atatürk'ün 1932 yılında bir üniversite reformu yapılmasını istemesi üzerine, Ord. Prof. Dr. Philipp Schwartz, Prof. Malche ve Dr. Reşit Galip öncülüğünde imzalanan protokol gereği Türkiye'ye getirilen 1500'ü aşkın ordinaryüs profesör, profesör, doçent, asistan, teknisyen bilim insanı ve sanatçı Türkiye'ye mülteci olarak geldi. 1930'lu yıllarda bilim insanları ve sanatçılar Atatürk'ün, İsmet İnönü ve Celal Bayar hükümetlerinin yakın ilgisiyle ve tamamı "devlet memuru" kimliğiyle güvence altına alınarak yaşamlarına Türkiye'de devam ettiler. Alman akademisyenlerin birçoğu İstanbul Üniversitesinde, Ankara üniversitelerinde, İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi'nde, İstanbul Teknik Üniversitesi'nde, Ankara'daki vekaletlerde, hastanelerde görevlendirildiler.
1930'lardan 1960'lara dek, sayıca azımsanamayacak, üst düzey akademisyen ve sanatçılardan oluşan bu Alman kolonisinden bazılarının çocukları hayatlarını halen burada sürdürüyor.
Kaynak: DHA