Haber: OKTAY YILDIRIM - Kamera: ADEM KARABAYIR
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Raylı Sistem Daire Başkanı Doç. Dr. Pelin Alpkökin, daha önceki yönetim tarafından durdurulan metro hatlarının İstanbullular için büyük tehlike yarattığını belirterek, “İstanbul'un altında, toplamda durdurulmuş 103,8 kilometrelik hatta, 38 tane tehlikeli, geçici kaplamayla duran, geçici kaplama ömrünü doldurmuş, deprem yüküne ve yoğun bir su hareketliliğine karşı son derece zayıf yapı bulduk. Bir gecede durdurulmuş hatlar, yeraltında bomba şeklinde duruyordu. Geçici kaplamayla 2 yıldan fazla duran tüneller, İstanbul'un altında bir deprem durumunda, deprem olmasa dahi neredeyse tehlikeli bir bomba gibi iki yıl kalmış ne yazık ki” dedi.
ANKA Haber Ajansı, 2017 yılında bir önceki yönetim tarafından yapım aşaması yüzde 4 seviyesine gelindiği sırada alınan bir kararla durdurulan ve İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu döneminde bulunan kredilerle tekrar yapılmaya başlanılan Ümraniye-Ataşehir- Göztepe hattını inşaat aşamasında görüntüledi.
Bir grup gazeteciye 2024 yılında açılması planlanan Ümraniye-Ataşehir-Göztepe metro hattının geldiği aşamayı anlatan ve soruları yanıtlayan Pelin Alpkökin, projenin, önceki yönetim tarafından yüzde 4 oranına gelindiğinde ansızın bir yazıyla durdurulduğunu söyledi. Buldukları kredi ile yeniden çalışmaları başlattıklarını belirten Alpökin, 24 saat çalışma esasıyla inşaatın sürdüğünü ve hattın yüzde 40 seviyeye geldiğini anlattı.
13 kilometrelik Ümraniye-Ataşehir-Göztepe hattının, Finans Merkezi'nden geçen, 3 doğu-batı hattındaki metro hattıyla entegre olan, Anadolu Yakası'nın Dudullu Bostancı’yla beraber en önemli hatlarından biri olduğunu belirten Doç. Dr. Pelin Alpkökin, şunları söyledi:
BİR YAZIYLA DURDULMUŞ HAT: “2017'nin nisan ayında ihalesi yapılıp yer teslim edilmiş. 2017’nin sonunda da bir yazıyla durdurulmuş. 2018’in başından itibaren de duran hatlardan bir tanesi. Bu hattın bizim için bir özelliği var. Yeni yönetim geldikten sonra ilk bu hatta, Ağustos 2019'da hızlıca kredi bulundu ve 10 Ekim 2019’dan itibaren de resmi olarak bu hatta yeniden çalışmalara başladık. Yüzde 4 mertebesinde durmuş olarak aldık, şu an yüzde 40’a geldik.
TBM’LER, ANA HAT KAZILARININ YÜZDE 70’İNİ TAMAMLADI: 4 tane tünel kazma makinemiz (TBM) işletilmekte. İkisi kuzeye, ikisi güneye gitmekte. En son Ekrem Başkanımızla beraber, iki TBM'mizin planlandığışekilde istasyonlara varmasına dair bir küçük tören yapmıştık. Şimdi de hastane istasyonuna, arkadan takip eden diğer TBM'miz geldi. Bugün de bunu sizlerle beraber gördük. Şimdi burada, arkada gördüğünüz TBM, Ekrem Başkan’la beraber çıkarttığımız TBM. Her istasyona vardığında küçük bir bakımdan geçip daha sonra yoluna devam ediyor. Buradan sonra da Kazım Karabekir'de yeryüzünde çıkartacağız bu TBM'lerimizi. Görevini tamamlamış olacaklar. TBM'lerimiz yaklaşık günde 8 ila 12 metre gidiyor. Ana hat TBM kazılarımızın yüzde 70’i de tamamlandı bu şekilde”
GÜNLÜK 200 BİN VE ÜZERİNDE YOLCU BEKLİYORUZ: Bu hattımız için araç üretimine de iki ay içerisinde başlayacağız. Dediğim gibi bir saatte, bir yönde 44 bin yolcu taşıyabilecek kapasitede bir hattımız, ful otomatik ve sürücüsüz bir hat olarak tasarlandı. Tek amacımız 2023’ün sonuna bu hattımızı yetiştirmek, bu yönde 24 saat çalışmalarımız devam etmekte.
Hem Dudulu-Bostancı hem de Ümraniye-Ataşehir-Göztepe hatlarımız üç tane doğu-batı aksındaki Marmaray, M4 ve M5 hatlarımızla da entegre olduğu için ve yerleşimi yoğun bölgeler ile Finans Merkezi'nden geçtiği için diğer hatlar da açıldığında günlük sayısının 200 binin üzerine çıkmasını bekliyoruz. Özellikle Ataşehir bölgesindeki yoğun trafiğe çok büyük katkısı olacağını düşündüğümüz bir hattımız bu. Dolayısıyla da ilk kredilendirip, ilk başlattığımız bir hattımız olduğundan dolayı ilk olarak tamamlanan hatlarımızdan biri olması için yoğun bir şekilde çalışıyoruz.
ÇALIŞMALAR PLANLANDIĞI ŞEKİLDE GİDİYOR: Her TBM istasyona geldiği zaman biz mutlu oluyoruz. Siz de az önce bizim mutluluğumuzu paylaştınız. Çünkü işin mantığı gereği istasyon kazıları ayrı yapılıyor, ana hat kazılarını yapan TBM'ler de ayrı bir kazışeklinde geliyor. Dolayısıyla TBM'nin hiç durmadan devam edebilmesi için istasyon kazılarındaki TBM'lerle beraber eş zamanlı planlanmış ve senkronize çalışması gerekiyor. Şu andaki istasyon kazılarının bitip TBM'mizin buna yetişmesi gerekiyor. Şu an için planlandığışekilde gidiyor. Bu yüzden de bizim için TBM'lerin istasyon aynası dediğimiz çıkışı bizi çok mutlu ediyor.
BU HATLAR, DEPREME KARŞI HESAPLANARAK YAPILAN KAPLAMALAR OLMADAN BIRAKILMIŞTI: Şimdi işin doğası gereği, ilk başta kazıya başladığınız zaman şu gördüğünüz betonarme kaplamaları belli bir süre içerisinde tamamlıyorsunuz. Ancak 2017'de başlatılıp 2019’un sonunda durdurulan bu hatlar, bu depreme karşı hesaplanan betonarme kaplamaları olmadan bırakılmıştı. Dolayısıyla hem yukarıdan trafik yükü olabilir, yer altındaki bir su hareketliliği olabilir, orta ölçekli bir deprem olabilir hem de hiçbir şey olmasa bile bu kaplamalar olmadan geçici yapıyla duran tüneller ki bunların ömürleri iki yıldır, iki buçuk yıldır, ciddi bir tehlike oluştururlar. Göçük, göçme, çöküntü gibi ve İstanbul'un altında, toplamda durdurulmuş 103,8 kilometrelik hatta ait 38 tane böyle tehlikeli geçici kaplamayla duran, geçici kaplama ömrünü doldurmuş, deprem yüküne ve yoğun bir su hareketliliğine karşı son derece zayıf olan yapı bulduk.
HEMEN KREDİLENDİRİP YAPIMA YENİDEN BAŞLADIK: Dediğim gibi hemen kredilendirip buralarda yapıma yeniden başladık. Kredilendiremediklerimizle ya da kredi sürecinin biraz daha uzayacağını düşündüğümüz bölgelerde de en azından bunların kaplamalarını yapıp, hızlıca işe girme yönünde, bu tehlikeyi bertaraf etme yönünde bir strateji belirledik. Toplamda 9 durdurulmuş hat vardı. Bunlardan birini bakanlığa teslim ettik. 5'ine kredi bulduk, 3'ünüde öz kaynaklarımızla yapıyoruz. 8 hatta çalışmalarımız devam ediyor şu anda.
BİR GECEDE DURDURULMUŞ HATLAR YER ALTINDA BİR BOMBA: Bir gecede durdurulmuş hatlar, yeraltında bomba şeklinde duruyordu. Bu konunun zaten uzmanları da aynışekilde bunları söylüyorlar. Geçici kaplamayla iki yıldan fazla duran tüneller, İstanbul'un altında bir deprem durumunda, deprem olmasa dahi neredeyse bir tehlikeli bomba şeklinde iki yıl kalmış ne yazık ki.
DÜNYADA BUNA EŞ DEĞER ORTALAMA DUYMADIM: 2024 yılının sonuna kadar 429 kilometreye ulaşma hedefimiz var. Tabii bunlar, 2024 sonu, 2025 başı vesaire birkaç ay fark olabilir. Ama günün sonunda, 2025 yılında şu anki hat uzunluğunun neredeyse iki katına ulaşmış olacağız. Her şey en azından 2019’dan 2024’ün sonuna kadar 105 kilometre gibi bir hat açmak doğrultusunda tüm çalışmalar devam ediyor. Bu da yılda ortalama 21 kilometre demek. Değil Türkiye'de, dünyada buna eş değer bir ortalama pek duymadım. Dolayısıyla bu hakikaten İstanbul için büyük bir rekor. Gerçi biz yer altında çalışıyoruz ama yukarıda, malum hafriyattan dolayı, gürültüden dolayı, bazen yolları kapattığımız için vermiş olduğumuz birtakım rahatsızlıklar var. Tekrar tüm İstanbullulardan bunlar için özür diliyoruz. Sabırlarının devamını diliyoruz. Tek amacımız, 2024 hedefimizi tutturmak.
ELEKTROMEKANİK ALIMLARI İÇİN START VERİLDİ: TBM’ler yüzde 70’e geldi, tamamlanacak. Bu arada şu anda bulunduğunuz ve buraya gelirken gördüğünüz birçok istasyon yapısı var. İstasyon kazıları da zaten önemli bir ölçüde tamamlandı. Bundan sonra ara kat dediğimiz yolcuları perona, trene aldığımız ara kat istasyonlardaki betonarmeler hızlıca devam edecek. Bununla beraber daha sonra istasyonlarda tabii ki hat işleri dediğimiz ray betonları, ray döşemeleri başlayacak. Ondan sonra da aynı zamanda tabii ki şu anda elektromekanik alımları için start verildi. Havalandırma, havalandırma sistemi, tüm kablo sistemleri, sinyal sistemleri, haberleşme sistemleri ve bu tam sürücüsüz bir hat olduğu için, trenle peron arasındaki kapı sistemleri, tabii ki olmazsa olmazımız yürüyen merdivenlerimiz ve tüm asansörlerimiz, bunlar içinde tasarım ve alım süreçleri başladı.”