TRABZON'un Maçka ilçesinde bazı bahçelerde, fındık ağaçlarının dallarının kurumasına neden olan, "Drakula" olarak bilinen "Turunçgil Uzun Antenli Teke Böceği" ile mücadele kapsamında, ürün kaybı yaşayanlara rekolte üzerinden kilo başına 15 TL tazminat ödemesi yapılacak olması, üreticiyi sevindirdi.
Maçka ilçesinde bazı fındık bahçeleri ve ağaçlarda bölgede nadir rastlanılan bir böcek türüyle karşılaşıldı. Bunun üzerine Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü ve Trabzon Büyükşehir Belediyesi ekipleri inceleme başlattı. İstanbul'dan Trabzon'a süs bitkileri içerisinde geldiği düşünülen ve fındık dallarını kuruttuğu saptanan böceğin tespiti için uzman ekiplerden yardım istendi. Yapılan çalışmalarla böceğin "Drakula" lakaplı "Turunçgil Uzun Antenli Böcek" olduğu tespit edildi. Böceğin İtalya'dan İstanbul'a, buradan da Maçka ilçesine geldiği ihtimali üzerinde duruluyor. Karantinaya alınan bölgede ilaçlama çalışmaları da sürüyor.
OYUKLAR AÇIP, DALLARI KURUTUYOR
2014 yılından beri musallat olduğu fındık bahçelerine zarar veren böcek, son günlerde ise Akçaabat ve Ortahisar ilçelerine yakın olan Mağmat boğazı mevkiinde bazı fındık bahçelerinin yanı sıra tarım arazilerinde görülmeye başlandı. Hızla yayılan ve biyolojik mücadelenin sürdüğü böcek türü, kök kısmını yakın noktalardan oyuklar açıp larvalarını bıraktığı fındık dallarının kısa sürede kurumasına yol açıyor.
ÜRETİCİYE TAZMİNAT DESTEĞİ
'Turunçgil Uzun Antenli Böcek ile mücadelede Cumhurbaşkanlığı yayınladığı kararname ile fındık üreticilerine tazminat verme kararı aldı. 24 Ekim 2019 tarihli Resmi gazetede yayımlanan kararda, Maçka ilçesinde 4 mahallede fındık üreticilerine tazminat ödenecek. Kararnamede; "Karantina zararlısı olan ve ilçemiz fındık bahçelerinde zarar yapan Turunçgil uzun antenli böceği ile bulaşık alanlarda mücadele için eradikasyon (fındık bahçelerinin sökümü) yapan üreticilerimize 4 yıl ürün kaybını karşılamak amacıyla oluşturulacak komisyonun belirleyeceği rekolte üzerinden kilogram başına 15 TL tazminat ödemesi yapılacaktır" denildi. Alınan karar ve sürdürülen mücadele, bölgede tedirginlik yaşayan üreticiyi memnun etti.
'ÇİFTÇİNİN MAĞDURİYETİ GİDERİLMİŞ OLACAK'
Maçka Belediye Başkanı Koray Koçhan ilçede sadece 4 mahallede böceğin tespit edildiğini söyleyerek, "Fındık ağaçlarının kesilip yakılması ve böceğin popülasyonun ortadan kaldırılması gerekiyordu. Çünkü yapılan araştırmalarda bu böcek türü ile başka türlü bir mücadele söz konusu değildi. Üreticinin doğa olarak bir üretim kaybı vardı. Biz gerekli yerlere üreticinin mağduriyetini ve böceğin hızla yayıldığını iletmiştik. Bir karar alındı ve 4 yıl boyunca sanki vatandaşımız fındığını dikmiş, satmış gibi bir komisyon kurulacak, bu komisyon da arazilerde ne kadar fındık işlendiğinin hesabını yapacak. Devlet üreticiye 4 yıl boyunca tazminat ödeyecek. Hükümetimiz, sayın cumhurbaşkanımızın öncülüğünde alınan karar ile fındığın kilosu için üreticiye 15 lira ödeyecek. Çiftçinin mağduriyeti de giderilmiş olacak. Zaten böcek türü 4 mahallemizde var. Şimdi buralarda mücadele işlemi sürecek" dedi.
'GEÇ KALINMADAN HAREKETE GEÇİLMELİ'
Ulusal Fındık Konseyi Başkanı Sebahattin Arslantürk, böcek türünün çok hızlı ilerlediğini ve zararlı bahçelerde çalışmaların hızlandırılması gerektiğini kaydederek, "Bu zararlı ile ilgili kimyasal mücadele kısıtlı. Bu yüzden ağaçların tamamen sökülüp böceklerin ve yumurtalarının yok edilmesi gerekiyor. Cumhurbaşkanlığı bir kararname çıkarttı ve o bölgede söküm yapacak olan üreticileri kiloda 15 lira olmak üzere 4 yıl boyunca destekleyecek. Bu önemli bir adım. Artık üreticinin üzerine düşen, zarar görmüş olan bahçeleri hızlıca söküp yeniden ekim yapılacak duruma getirmesi gerekiyor. Çok hızlı türeyen bir canlı bu. Şimdi tarım il ve ilçe müdürlükleri bir araya gelip bu çalışmaları hızlandırmalı. Bir an önce çözüme kavuşması gerekiyor. Aksi taktirde şu an Trabzon'da belli bölgelerde sınırlı olan bu istilacı bütün Karadeniz bölgesine yayılabilir ve fındığı ve üretimini yok edebilir. Geç kalınmaması gerekiyor. Zaten cumhurbaşkanlığı da gerekli alt yapıyı oluşturdu" diye konuştu.
'BAŞ EDEMEDİK, FINDIKLAR KURUDU'
Fındık üreticisi Temel Aydın, Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle uygulanacak desteğin endişeli üreticileri mutlu ettiğini söyleyerek, "Bu Drakula bütün fındık bahçelerimizi kuruttu. Hatta bir dönem önce araştırma yapan bir ekip, 4 dönümlük bir araziden bine yakın böcek topladı. İlaçlama yapıldı ilk etapta. Biraz faydalı gibi oldu, ama sonra bir baktık ki böcekler her geçen yıl daha fazla sayıda ortaya çıkmaya başladılar. İlaçlamalar sadece böcekleri öldürüyordu. Yumurtaları ağaç köklerindeki oyuntularda olduğu için onlara zarar vermiyordu. Sonra yapılan araştırmalarda ortaya çıktı ki bir böcek yaklaşık 70 yumurta bırakıyor. Baş edemedik. Fındıklarımız hep kurudu. Şimdi fındıklarımız sökülecek, üretici desteklenecek deniyor. Bu süreç nasıl işleyecek göreceğiz" ifadelerinde bulundu.
FOTOĞRAFLI
Kaynak: DHA