İnşaat sektörü temsilcileri, ipotekli konut satışlarındaki yüksek oranlı artışın, faiz indirimi ve uzayan vadeler kaynaklı olduğunu belirtirken, açıklanması beklenen yeni finasman paketinin de sektöre destek olacağına dikkat çektiler.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı Ekim ayı konut satış istatistiklerine göre Türkiye genelinde ipotekli konut satışlarının yüzde 525.1 artışla 50 bin 411'e çıkmasını inşaat sektörü şöyle değerlendirdi:
Tamer Özyurt / Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı:
"TÜİK'in açıkladığı rakamlara göre; Ekim ayında, faiz indirimi ve uzayan vadelerin etkisi, artan kredili satışlarda çok net görülüyor. Kredili satışlarda, ekim ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 500'ü aşan bir artış yaşandı. Bu oran, faiz indirimi ve uzun vadelendirme seçeneklerinin, tek başına satışları artıran gücünü bir kez daha hatırlatıyor. Satışlarda son üç ayda oluşan istikrarın yılın tamamında da süreceğini söylemek mümkün.
"Bu nedenle 2019'un son beş ayını şimdiden, hem sektör açısından toparlanma dönemi, hem de 2020 için hazırlanma dönemi olarak tanımlayabiliriz. Satışlardaki artışla azalan stoklar, yeni proje ihtiyacı doğuracak.
"Yılın ilk yedi ayında yaşanan durgunluğu başarılı bir şekilde atlatan, finansal açıdan güçlü şirketler, yatırımlarını bu gözle bir kez daha değerlendirecekler. Çünkü şu an yaşadığımız dönem,yeni yatırımlar için de zemin oluşturuyor. Sektörde köklü bir geçmişe sahip bir holding olarak son üç ayda satış ofislerimizde yaşanan hareketliliğe bağlı olarak, yeni yatırımlarımızı yeniden değerlendirme dönemi içindeyiz.
"Faizlerin daha düşük seviyelere indirilmesi ve vadelerin daha da uzatılması konusunu ele alan hükümetimizin planladığı yeni finansman modelini de heyecanla karşıladık. Yeni finansman paketi ile vadelerin 20 yıla uzatılması ve faizlerin daha da aşağıya çekilmesi mümkün hale gelecek.
"Sektörümüz son olarak 2013 yılında 0.65 faiz oranlarını görmüştü. Faizin bu seviyelerin de altına inebileceği belirtilen bu sistemle dar gelirliler, 240 aya çıkan vadelerle kira öder gibi ev sahibi olabilecek. Bu ayın sonunda açıklanmasını beklediğimiz paketin, doğrudan ya da dolaylı olarak çok sayıda alanı besleyen sektörümüzün büyümesini tetikleyeceğine inanıyoruz.
"Tüm bunları birlikte değerlendirdiğimizde; 2019'u hedeflenen rakamlarla tamamlayan sektörümüzün 2020'de yeni projelerin, istikrarlı satış rakamlarının başrol oynayacağı bir dönem bizi bekliyor."
Abdüssamet Bahadır / Bahaş Holding CEO'su:
"Gayrimenkul ve inşaat sektöründe temmuz ayında kamu bankalarıyla başlayan, özel bankaların da dâhil olduğu faiz indiriminin etkilerini yaşıyoruz. Sektörümüz yaklaşık 20 yılda büyük bir ivme kat ederek ekonominin en önemli sektörleri ve yatırım araçları arasında önemli bir konuma yükselmeyi başardı.
"Faiz oranlarının yükselmesi ise bu konumundan bağımsız olarak zaman zaman durgunluklar yaşanmasına neden olabiliyor. Çünkü yatırımcıları alış yönlü harekete geçiren en büyük etken, düşük faiz ve uzayan vadeler.
"Faiz oranlarının yüzde 1.0'in altında seyretmesi ve uzayan vadeler,yılsonu hedeflerinin tutturulmasına yönelik bir sinyal veriyor. Yatırım ya da oturum amaçlı konut sahibi olmak isteyen tüm yatırımcılar, konut satın alırken bu iki konuyu özellikle gözetiyor.
"2020 yılında sektörümüzün yeni bir sıçrama yapabilmesi için yılsonunda yeni bir faiz indirimine daha ihtiyacımız var. Bu durumu gören hükümetimizin bu ayın sonunda açıklayacağı dar gelirli ve asgari ücretliyi ev sahibi yapma yönünde hazırladığı yeni finansman modelinin de satışlardaki hareketliliğe hız kazandıracağına inanıyoruz.
"Bu finansman modeli sayesinde tarihimizde benzeri görülmemiş faiz oranları ve 20 yıla uzayan vadelerle karşı karşıya kalacağız. Sektörümüzün bu ihtiyacının giderilmesiyle 2020 için hedeflerimizi daha da yüksek tutarak yeni bir döneme daha güçlü bir başlangıç yapabileceğimize inanıyoruz."
İhsan Çulhalık / İnsay Yapı Yönetim Kurulu Başkanı:
"Sektörümüzde faiz oranlarında yapılan indirim ve uzayan vadeler oturum ya da yatırım amaçlı konut sahibi olmak isteyen yatırımcıları bekleme pozisyonundan alış pozisyonuna geçirdi. TÜİK'in açıkladığı rakamlara göre; ekim ayında kredili satışlarda bir önceki yılın aynı dönemine göre yaşanan yüzde 500'ü aşan artış, faiz indirimi ve uzayan vadelerin satışlardaki artışta başrol oynadığının kanıtı niteliğinde.
"Bu dönem, sadece 2019 hedefleri için değil, 2020 için de kritik gelişmelere sahne olacak. Faiz indirimi ve uzayan vadelerle artışa geçen satışlar, mevcut konut stoğunun eritilmesini de beraberinde getiriyor. Bu durum karşısında 2020 için yeni proje ihtiyacı ortaya çıkacak.
"Yapılan indirimle talepte ağırlıklı olarak hemen teslim ve hemen tapu sunan projelerin tercih edildiği düşünülürse, mevcut projelerinin satışını tamamlayan şirketler, 2020 yılında yeni projelerini sektöre kazandırmak için çalışmalarını hızlandıracaklar.
"Bu açıdan bakıldığında 2019'un son beş ayı, 2020'nin temellerini attığımız bir dönem olacak. Sektörümüzde yatırımcılar, yatırımlarının karşılığını hemen almak istiyor. Bu nedenle projelerde hemen teslim, hemen tapu gibi sunulan avantajlar, onların öncelikleri arasında yer alıyor.
"Yeni dönemde de yatırımcılar bu unsurları dikkate alarak yatırım yapacaklar. Bu ay sonunda açıklanması planlanan finansman paketinde faizlerin yüzde 0.99'un da altına, vadelerin 20 yıla çıkarılacağı konuşuluyor. Ülke olarak kira öder gibi ev sahibi olma sistemiyle tanışmaya hazırlanıyoruz. Bu önemli gelişmenin de etkisiyle 2020 yılına çok iyi bir başlangıç yapabileceğimize inanıyoruz."
Abdülkadir Akkuş / Akkuş Grup Yönetim Kurulu Başkanı:
"Gayrimenkul ve inşaat sektöründe yılın ilk yedi ayında yaşanan daralma karşısında hareketli günler yaşıyoruz. Faiz indirimi ve uzayan vadelerin etkisini, kredili satışlardaki artışta da hissettik. Ekim ayı rakamlarına göre artış, yüzde 500'ü aşarak büyük bir oran yakaladı.
"Bu durum, 2019 hedefleri için umutlarımızı yeşertirken, 2020 için de yatırım planlarımızı hızlandırmamızı sağladı. Bu artışla hızla azalma eğilimi gösteren konut stokları, yeni proje arayışlarını da beraberinde getirecek. 2019'un sonlarına geldiğimiz bu günlerde, sektör açısından, şimdiden yılı başarıyla kapatacağımızı söyleyebiliriz.
"Şirketimiz açısından da yeni projelerimiz aracılığıyla başarılarımıza başarı katacak bir dönemi hep birlikte yaşayacağız. 2020'de yeni atılımların yapılacağı bir yıl bizi bekliyor."
Altan Elmas / Konutder ve Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı:
"1 Ağustos itibariyle kamu bankalarının konut kredisi faiz oranlarını 15 yıl vadeye kadar yüzde 0.99'a indirmesi ile birlikte bir süredir ertelenen konut talebi canlanmış ve vatandaşlarımızın yeniden konuta alımına geçtiğini Ağustos ve Eylül aylarında teyit etmiştik.
"Yılın ilk yarısında yaşadığımız düşüşü ikinci yarıda telafi etme ümidimizi defaatle ifade etmiştik, ki bugün açıklanan rakamlar da bu ümidimizin haksız ve mesnetsiz olmadığını kanıtlıyor. Hem ülke ekonomisi hem de gayrimenkul sektörü için moral verici rakamlar söz konusu.
"Türkiye genelinde ipotekli satışlar bir önceki Eylül ayına göre bir miktar düşse de geçen yılın aynı ayının altı kat üzerinde. Bu da sektörümüzün konut kredisi faizlerine ne kadar hassas olduğunu gösteriyor. Bazı özel bankalarımızın yüzde 1.0'ın altında konut kredisi vermeye başladığını memnuniyetle gözlemliyoruz, ancak diğer bankaların da yüzde 1.0'ın altına inmesi gerekiyor.
"Özel bankaların hepsinin konut kredisi faiz oranlarını kamu bankalarının sunduğu seviyeye getirmesi durumunda, piyasa daha da canlanacak ve lokomotif sektör olan konut sektöründeki hareketlilik birçok sektörü olumlu etkileyecektir."
Kaynak: DHA