BURCU KAHRİMAN - ÜNAL AYDIN
Demokrasi Ve Atılım Partisi (DEVA) Genel Başkan Yardımcısıİbrahim Çanakcı, Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal'ın görevden alınması ve döviz kurundaki artışa ilişkin, "Bu aslında hükümetin bindiği dalı kesmesinden başka bir anlama gelmiyor. Dolayısıyla bu kriz, hükümetin kendisinin çıkardığı hiç kimseyi suçlamayacağı bir krizdir" dedi.
Ekonomi ve Finans Politikaları Başkanı Çanakcı, Merkez Bankası Başkanının görevden alınması ve döviz kurunda yaşanan artış hakkında Anka Haber Ajansına değerlendirmelerde bulundu. Çanakcı,"Yaşanan sorunların esas sebebi partili Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemidir. Bu sistem değişmedikçe Türkiye bu istikrarsızlıkları bu dalgalanmaları ve bu belirsizlikleri yaşamaya devam edecek" diye konuştu.
"YAŞANAN SORUNLARIN SEBEBİ PARTİLİ CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİDİR"
Çanakçı'nın ANKA'ya yaptığı değerlendirmede şunları söyledi:
"Partili Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemi’nin ülkemizi ne kadar büyük bir kurumsal çöküşün istikrarsızlığın ve belirsizliğin içine soktuğunu açıkça ortaya koymuştur. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’yle beraber kamu yönetiminde ve politikalarda bir istikrar sağlanacağı vaadedilmişti. Fakat geçen iki buçuk yıllık süreye baktığımızda kurumlarda ciddi bir çöküş yaşandığını görüyoruz. Son 20 ayda dört merkez başkanı dört TÜİK başkanı gördük. Böyle bir ortamda yatırımcıların ve vatandaşlarımızın kurumlara olan güveni ciddi bir biçimde sarsılıyor. Merkez bankasında yaşanan son değişiklikler de bunun bir açık göstergesi oldu. Merkez başkanının bir genel kanunda yer alan hükme dayanılarak görevden alınması, tabi ki kurumlara olan güveni ve kurumların itibarını ciddi bir biçimde sarstı. Buna bağlı olarak da hem döviz kurlarında hem de hisse senetlerinde ciddi dalgalanmalar yaşandı. Yaşanan sorunların esas sebebi Partili Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemi'dir. Bu sistem değişmedikçe Türkiye bu istikrarsızlıkları bu dalgalanmaları ve bu belirsizlikleri yaşamaya devam edecek.
"TÜRKİYE'NİN KENDİ KENDİNE ÇIKARMIŞ OLDUĞU BİR KRİZDİR"
Bu Türkiye’nin kendi kendine çıkarmış olduğu bir krizdir. Bu dış güçlere atfedilmeyecek bir krizdir. Bu Türkiye’nin kendisinin ürettiği bir krizdir. Hükümet bir hukuk reformu paketi açıkladı. İçi boşçıktı. Daha sonra bir ekonomi reformu paketi hazırladı. Bunun da içi boşçıktı. Hiçbir şekilde piyasada güven tesis edemedi. Diğer yandan Türkiye’de siyasi riskler ciddi anlamda yükseldi. Böyle bir ortamda bütün yük merkez bankasının sırtına bindi. Merkez bankası da elindeki araçları kullanarak, kurları istikrar içerisinde tutmaya çalıştı. Faizleri araç olarak kullanarak, finansal piyasalarda istikrarı korumaya, enflasyon beklentilerini kontrol etmeye çalıştı. Hükümet buna da tahammül edemedi ve Merkez Bankası başkanını değiştirdi. Bu aslında hükümetin bindiği dalı kesmesinden başka bir anlama gelmiyor. Dolayısıyla bu kriz, hükümetin kendisinin çıkardığı hiç kimseyi suçlamayacağı bir krizdir.
"MERKEZ BANKASI'NIN ELİ KOLU BAĞLANDI"
Hükümet geçmiş krizlerden hiçbir ders çıkarmamış gözüküyor. Türkiye Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçtikten sonra iki tane büyük kur krizi yaşadı. Birinci krizi 2018 de sayın Cumhurbaşkanı Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden önce dedi ki, ‘Bana yetkiyi verin, kurla faizle nasıl mücadele edilir göreceksiniz’ dedi. Ne demek istiyordu. ‘Bana yetkiyi verin, ben merkez bankasını, hukuken ve fiilen tam kontrol altına alayım. Kurla faizle, enflasyonla başarılı bir mücadele yapacağımı göstereyim’ diyordu. Gerçekten de yetkiyi aldı. Yetkiyi aldıktan sonra mayıs ayında bu sözü söylemişti. Eylül ayında faizleri mayısa göre 16 puan arttırmak zorunda kaldılar. Yüzde 8’den yüzde 24’e çıkardılar. 3kat arttırdılar. Yani iddia edilenin aksine hem kur sıçradı. Hem de faiz sıçradı. Bundan ders alınması gerekiliyordu. Bundan ders alınmadı. Yavaş hareket ediyor diye Merkez Bankası başkanı değiştirildi. Tekrar bu süreçte Merkez Bankası’nın eli kolu bağlandı. Şimdi aynışeyi üçüncü kez deniyorlar. Yeni merkez bankası başkanının açıklamalarına baktığımızda sayın Cumhurbaşkanı'nın tezleriyle paralel tezleri savunduğunu görüyoruz.
"BÖYLE BİR ORTAMDA TÜRK LİRASININ İSTİKRAR VE İTİBAR KAZANMASI MÜMKÜN DEĞİL"
Bu hükümet defaatle ortaya koymuş oldu ve bu son yapmış olduğu hareketle Merkez Bankası Başkanı’nın görevden alınmasıyla beraber bunu tekrar ispat etti ki basiretli politikaları izlemekten çok uzak. Dolayısıyla basiretli politikaları izlemeyecekse bu hükümet, ki öyle gözüküyor, yani Türk Lirasının istikrar ve itibar kazanması uzun vadede mümkün değil. Eğer Türk Lirasına istikrar ve itibar kazandırmak istiyorsa hem para politikasında hem maliye politikasında hem de yapısal reformlar konusunda ciddi adımlar atması gerekiyor. Ama yapısal reformlar konusunda hiçbir somut ve kayda değer adımlarının olmadığını gördük. Ve artık Türkiye’nin elinde geçmiş dönemde olduğu gibi avantajları söz konusu değil. Şimdi siz rezervleri heba etmişsiniz. Bütçe fazlalarını heba etmişsiniz. İhtiyat akçelerini heba etmişsiniz. Öbür taraftan da para politikasında çok yanlış adımlar atıyorsunuz. Böyle bir ortamda Türk Lirasının istikrar ve itibar kazanması orta uzun vadede mümkün mü değil.