İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İstanbul İstatistik Ofisi, her ay düzenli olarak yayınlanacak yeni araştırma serisinin ilki olan İstanbul Barometresi raporunu açıkladı. Rapor, 26 Ekim – 4 Kasım 2020 tarihleri arasında rastgele seçilen 622 İstanbul sakini ile telefon üzerinden görüşülerek hazırlandı. İstanbul Barometresi, her ay aynı temada sorular ile yapılacak anketler sayesinde İstanbullunun sıcak gündem konularına dair düşüncelerini, belediye hizmetlerine karşı farkındalığını ve tutumunu analiz edebilecek. Rapora göre Ekim ayında halkın gündemi şöyleydi:

EVDE GÜNDEM KORONAVİRÜS VE EKONOMİ

Ekim ayı İstanbul Barometresinde katılımcılara ev içindeki gündemlerini, bu ay en çok üzerinde durdukları konuyu açık uçlu yanıt verebilecekleri şekilde soruldu. Katılımcıların yüzde 45’i aile içerisinde en çok konuşulan konunun Koronavirüs olduğunu belirtti. Koronavirüsün ardından ikinci önemli gündem ise yüzde 34,9 ile ekonomik sorunlar oldu. Ekonomik sorunların içerisinde en çok dile getirilen problemler sırasıyla; hayat pahalılığı, işsizlik ve dövizdeki artış konularında oldu. Ev içerisindeki üçüncü gündemin ise eğitimle alakalı olduğu görüldü. Eğitim başlığının altında okulların açılması, online eğitime erişim ve çocukların geleceği gibi temel konular bu ay İstanbullunun evinde en çok konuşulan konular arasında yer aldı.

KORONAVİRÜS İLK SIRADA

Katılımcıların yüzde 69,5’i İstanbul’un Ekim ayındaki en önemli gündeminin Koronavirüs olduğunu belirtti.  Mecidiyeköy-Mahmutbey metro hattının açılışı ise yüzde 7,7 ile ikinci önemli gündem konusu olarak öne çıktı.

AZERBAYCAN- ERMENİSTAN SORUNU ÖNE ÇIKTI

Katılımcıların yüzde 28,9’u Ekim ayında Türkiye’nin en önemli gündeminin Ermenistan-Azerbaycan sorunu, yüzde 24,4’ü ise döviz kurlarında yaşanan ani yükseliş olduğunu belirtti. Türkiye’nin gündeminde üçüncü sırada ise Koronavirüs önemli bir gündem konusu olarak görüldü. 

EKONOMİNİN KÖTÜYE GİDECEĞİ DÜŞÜNÜLÜYOR

Ankete katılan kişilere yöneltilen “Türkiye ekonomisinin yakın dönemde ne yönde değişeceğini düşünmektesiniz” sorusuna, katılımcıların yüzde 59,8’i “Türkiye ekonomisinin kötüleşeceğini düşünüyorum” yanıtı verirken, yüzde 19,7’si değişmeyeceğini düşündüğünü, yüzde 20,5’i Türkiye ekonomisinin iyileşeceğini düşündüğünü belirtti.

VATANDAŞ EKONOMİK DURUMUNDAN KAYGILI

Ankete katılan kişilere yöneltilen “Kendi ekonomik durumunuzun yakın dönemde ne yönde değişeceğini düşünmektesiniz” sorusuna katılımcıların yüzde 54,6’sı “Ekonomik durumumun kötüleşeceğini düşünüyorum” yanıtı verirken yüzde 30,4’ü değişmeyeceğini düşündüğünü belirtti. Yüzde 15’i ise kendi ekonomik durumunun iyileşeceği beklentisinde olduğunu söyledi.

KAZANÇ GEÇİME YETMİYOR

Katılımcılara yöneltilen “Ekim ayını düşündüğünüzde geçinme durumunuzu aşağıdakilerden hangisi nitelemektedir” sorusuna yüzde 50,8’i geçinecek kadar kazanamadığını, yüzde 41,6’sı geçinecek kadar kazanabildiğini belirtirken sadece yüzde 7,6’sı tasarruf edebildiğini söyledi. Tasarruf edebilenlerin en çok kullandıkları yatırım aracı olarak ilk sırada altın, ikinci sırada ise döviz geldi.

KREDİ KARTI ÖDEMELERİ SORUNLU

Katılımcıların yüzde 39,1’i Ekim ayında borç aldığını belirtirken sadece yüzde 9’u borç verdiğini kaydetti. Katılımcılara yöneltilen “Ekim ayında kredi kartı borcunuzun ne kadarını ödediniz” sorusuna yüzde 25,4’ü tamamını ödediği, yüzde 21,7’si asgari tutarını ödeyebildiği, yüzde 4,6’sı asgari tutarından daha azını ödediği yanıtını verirken yüzde 8,9’u hiç ödeyemediğini paylaştı. Katılımcıların yüzde 35,1’i ise kredi kartı kullanmadığını belirtti.

ÇOĞUNLUK İNDİRİMLİ MARKETLERDEN ALIYOR

Katılımcılara birden fazla cevabın seçilebildiği “Ekim ayında satış yerlerinin hangisinden alışveriş yaptınız” sorusuna katılımcıların yüzde 69,9’u indirim marketlerinden, yüzde 42,9’u semt pazarından, yüzde 31,8’i küçük esnaftan, yüzde 25,8’i diğer marketlerden, yüzde 19’u online, yüzde 9,2’si ise alışveriş merkezlerinden yaptığını belirtti.

ÜÇ SORUN: YOKSULLUK, İŞSİZLİK, ULAŞIM

Katılımcılara yöneltilen “Sizce İstanbul’un en önemli sorunu nedir” sorusuna yüzde 18,8’i yoksulluk yanıtını verirken diğer cevaplar yüzde 18,3 işsizlik, yüzde 18,3 ulaşım, yüzde 11,9 afetler/deprem, yüzde 6,9 ayrımcılık, yüzde 5,8 kentsel dönüşüm şeklinde gerçekleşti.

ÇALIŞANLARIN ÜÇTE BİRİ ÇIKARILMA KORKUSU YAŞIYOR

Ankete katılan kişilerin yüzde 53’ü çalıştığını belirtirken çalışanların yüzde 68,8’i işinden memnun, yüzde 10,9’u ne memnun ne memnun değil, yüzde 20,4’ü ise işinden memnun olmadığını söyledi. Çalışan katılımcılara yöneltilen “İşten çıkarılma korkusu duyuyor musunuz” şeklindeki soruya ise 33,8’i “Evet”, yüzde 66,2’si de “Hayır” dedi.

YÜZDE 61 İŞ BULACAĞINA İNANMIYOR

İş arayan kişilere yöneltilen “Yakın dönemde iş bulacağınıza inanıyor musunuz” sorusunu katılımcıların yüzde 61,4 iş bulacağına inanmadığını belirtirken, yüzde 15,7’si kararsız olduğunu, yüzde 22,9’u ise iş bulacağına inandığını kaydetti.

STRES SEVİYESİ 10 ÜZERİNDEN 7,3

Katılımcılara Ekim ayındaki duygu halleri sorulduğunda stres seviyesi 10 üzerinden 7,3 olarak belirlenirken kaygı seviyesi 6,3, üzüntü seviyeleri ise 5,6 olarak saptandı. Kadınların ortalama stres seviyesi 7,8 iken erkeklerin 6,8 olduğu görüldü.

YAŞAM MEMNUNİYETİ 5’İN ALTINDA

Katılımcılar yaşam memnuniyeti seviyelerini 10 üzerinden 4,8 olarak değerlendirilirken mutluluk seviyelerini 5,2, huzur seviyelerini ise 5,7 olarak belirlendi. Kadınlar ortalama mutluluk seviyelerini 10 üzerinden 5 olarak değerlendirirken erkekler 5,4 olarak görüldü.

TARTIŞMALAR EN ÇOK AİLE ORTAMINDA

Katılımcılara yöneltilen “Ekim ayında kimseyle yüksek sesli tartışmaya girdiniz mi” sorusuna katılımcıların yüzde 35,8’i “Evet” yanıtını verirken, en çok tartışmanın gerçekleştiği yer aile ortamı oldu. İş ortamı ise tartışmanın en çok yaşandığı bir diğer yer olarak belirlendi.

KÜLTÜREL AKTİVİTEYE KATILIM ÇOK DÜŞÜK

Katılımcıların yüzde 95,1’i Ekim ayında herhangi bir kültürel aktiviteye katılmadığını belirtti.

İBB’NİN TAKSİ UYGULAMASINA BÜYÜK DESTEK

Katılımcıların yüzde 28,8’i mevcut taksicilik hizmetinden memnun olduğunu ifade ederken yüzde 24,7’si ne memnunum ne değilim yanıtını verdi. Katılımcıların yüzde 46,5’i ise mevcut taksicilik uygulamasından memnun olmadığını paylaştı. İBB tarafından uygulamaya geçirilmesi planlanan taksi düzenlemesinden katılımcıların yüzde 53,6’sı haberdar olmadığını belirtti.  Yeni uygulanacak olan taksi düzenlemesine dair bilgi verilen katılımcıların yüzde 81,4’ü İBB tarafından uygulamaya geçirilecek olan uygulamayı destekleyeceklerini söylerken yüzde 9,9’u desteklemediğini, yüzde 8,7’si ise kararsız olduğunu belirtti.

VATANDAŞ HALK OYLAMASINDAN MEMNUN

Katılımcılara İstanbul’un önemli noktalarından olan Taksim, Salacak ve Bakırköy meydanlarında gerçekleştirilen meydan düzenlemesi ve tasarım yarışmaları sorulduğunda, katılımcıların yüzde 65,8’inin bilgi sahibi olmadığı tespit edildi. Yapılan yarışmalar hakkında bilgi verilmesinin ardından katılımcıların yüzde 90,5’i İBB’nin kentsel meydanları halk oylamasına sunmasını desteklediğini ifade etti.

ANNE KART UYGULAMASINA DESTEK YÜZDE 93,7

0-4 yaş arası çocuğu olan anneler toplu ulaşımdan ücretsiz faydalanmasını sağlayan Anne Kart uygulamasına yönelik sorularda katılımcıların yüzde 55,5’i uygulamayı duyduğunu belirtirken yüzde 93,7’si uygulamayı desteklediğini ifade etti. 

DİKEY BAHÇELERİ İSRAF GÖRENLER FAZLA

Ekim ayında medyada sıkça bahsedilen konulardan biri olan yol kenarlarındaki dikey bahçelerin kaldırılması konusu katılımcılara sorulduğunda katılımcıların yüzde 57,4’ünün konudan haberdar olduğu görüldü. Katılımcıların yüzde 50,8’i dikey bahçelerin varlığını israf olarak,  görürken yüzde 12,3’ü kararsız olduğunu, yüzde 36,9’u ise israf olarak görmediğini belirtti. Bunun yanında katılımcıların yüzde 51,8’i kaldırılmasını doğru bulurken, yüzde 11,3’ü kararsız olduğunu, yüzde 36,9 ise kaldırılmasını doğru bulmadığını söyledi. Dikey bahçelerin yerine yapılmış olan konuşan duvarlar çalışması ise katılımcıların yüzde 59,3’ü tarafından destek gördü.

İstanbul Barometresi, Ekim 2020 bilgilerine https://istatistik.istanbul/ adresinden ulaşabilirsiniz.